Новости Республики Коми | Комиинформ

Быть сэсся паренчаысь кампеттö артмöд

Быть сэсся паренчаысь кампеттö артмöд
Быть сэсся паренчаысь кампеттö артмöд
logo

Лöддза-номъя 12 лунö миян странаын олысьяс пасйöны Россиялысь лун. Комиын жö тайö лунас гажыс кык пöвста, öд ми нимöдам тшöтш и ассьыным муса юркарнымöс.

Кодi таво праздник дырйиыс эз лэччы-кай сиктö, эз мун дачаö, вермис эз сöмын аслас синмöн ставсö аддзывны, но тшöтш и сибöдчыны гажöдчысьяс дорö.

Газетлöн öти лист бокад эта ыджда гаж йывсьыд ставсö, кöть кыдзи он зіль, дерт, он вермы гижны. Та вöсна ме висьтышта сылöн сöмын öти юкöн йылысь, кодöс дасьтöмö да нуöдöмö менам тшöтш жö кутшöмкö да пай лои пуктöма.

Сыктывкарса коми культура шöрин пöшти быд во на зiльлiс котыртлыны сы бердö овмöдчöм карса землячествояслы фестивальяс. Медым юркарса олысьяслы да татчöс гöсьтъяслы петкöдлыны, мый сиктысь петöмаясыд оз ву-нöдны чужаніннысö, крепыд кианыс кутöны сылысь велöдöм-туйдöмсö, водзö лелькуйтöны сикт-грездъясныслысь аслыспöлöслунсö.

Сöмын татшöм гажыс пыр на кытчöкö "йöршитчылiс", шуам, искусствояс гимназиялöн сцена вылö либö культура шöринлöн öшинь улас красуйтчысь "ö" шыпас бокö.

А таво со медводдзаысь на гажсö котыртысьяс эз повзьыны петкöдны сiйöс уна йöз водзö, Иван Куратовлöн памятник дорö. И, чайта да, эз ворссьыны.

120612_010_600x397.jpg

Водз асывсяньыс нин Театральнöй изэрд вылын жуöмöн жуис йöзыс – ставöн тэчисны-лöсьöдiсны ассьыныс гажа "позсö", мед бöрыннас ветлысь-мунысьяс пöтмöн вермисны любуйтчыны налöн озырлунöн.

А любуйтчыны, збыльысь, вöлi мыйöн. Кулöмдiнсаяс дорын йöзыс азыма тöд-масисны, районса кутшöмджык пельöсö позьö ветлыны подöн ли вöлöн, мед нимкодясьыштны сэтчöс лöньлуннас да мичлуннас. Усинскса аньяс, кодъяс медводдзаысь на пырöдчисны тайö фестиваляс, быд окотитысьöс велöдiсны уна рöма шöртысь кыны аканьясöс. Кодсюрö серпасасисны – син водзад еджыд кабала вылын мыччысялiсны чуймöдана дзоридзьяс, вöвъяс, морт чужöмъяс.

Эжваын олысь комияс, кодъяс асьнысö сiдзи и шуöны "Эжваса комиясöн", нимкодьöдiсны на дорын бергалысь йöзсö зарни киа мастер Евгений Шабалинлöн пуысь вöчалöм пемöсъясöн.

"Сыктыв му" землячествоöн веськöдлысь Роза Михайловна Сажина кайлöма чужанінса ас керкаас да вайöма пöль-пöчсяньыс на горт овмöсас мыйсюрö кольöмасö: бекар, туис. А сылöн мукöд землякыс тайö дозмуксö тырталöмаöсь арнас вотлöм пув-турипувйöн.

Чилимдiнсалöн "Русь печорская" землячествоыс, дерт жö, баситiс ассьыс "чомсö" сундукъясысь перйöм пызан дöра ыджда чышъянъясöн, кодъяслы пö кыксё воысь абу этшаджык, а видзöдсьöны, быттьö тöрыт лавкаысь ньöбöма. Танi жö красуйтчисны войвыв рöма дöрöм-сарапана аканьяс.

Збыльысь, синмыд вералiс быд пельöссянь лöсталысь мичлунсьыс, юрыд кольмис öвтысь чöскыд кöрсьыс, быттьö и он кöсйы, да кокыд ачыс кыскöмöн кыскö пöжысь шондiсьыс вевт улö саймовтöм пызанъяс дорö. А сэтысь сэсся, кытчöдз видзöдласыд быдторсö оз малышт, кытчöдз быдтор он видлы, бурöн он и вермы петны.

Но гажöдчысьясöс медсясö чуймöдiсны луздорса да кöрткерöсса землячествояс. Öтарыс – паськöдчöмнас – öти вевт улас абу тöрöмаöсь да, асгöгöрса став кушинсö пуысь, лиысь да сюмöдысь вöчöмторъяснас тыртöмаöсь. Кысян стансö весиг аскöдныс сы ылнасяньыд абу дышöдчöмаöсь да вайöмаöсь, кысьысьыскöд и быдсöн öд на. Йöзыс вомсö паськöдöмöн су-лалiсны да вöрзьöдчывтöг видзöдiсны, кыдзи том аньлöн киясын котралiс дöра кыан сусаыс (челнокыс). Да кыдзи мойдын моз лэччис кысьысьлы кок улас вашъялан серъяса джодждöраыс.

Да мый нин шуны стан йылысь, быдса керка кö кыпöдiсны изэрд вылас Луздор районса юралысь бердын зiльысь творчество шöринсаяс асланыс веськöдлысь Валентина Христиановна Табачуккöд. Öшиня и пача, кывта и Ен ув пельöса, пызана и лабича. Матыстчылан да, быттьö гортад веськавлан, сэтшöм шоныд да сöстöм лов вылад лоö. Тырмö тай, майбыр, мукöдыслöн и сямыс, и выныс морт сьöлöмтö бурмöдны.

Кöрткерöссаяс жö ветлысь-мунысьтö шензьöдiсны эз луздорса моз пасьтанас, а пызан выланыс тэчöм сёян-юан судтанас. Тадзи, кöнкö, войдöр комиясыд лöсьöдчылiсны Ыджыд Крам праздник кежлö. Вежонöн водз быттьöкö став землякъясыс гортаныс пусьöмаöсь-пöжасьöмаöсь-пражитчöмаöсь. Нинöм, небось, абу жаль бур йöзыдлы. Гöбöчнысö гугöдöмаöсь-куштöмаöсь и. Сöмын чериа сёяныс кымын пöлöс сярвидзис: и сола гыч, и йöлöн пöжöм ляпа, и косьтöм мык, и вый пиын гоньялысь сир. А накöд орччöн тшака сёян тöрöдчöма: нöкйöн гудралöм сола ельдöг, лукйöн пызйöм посни ягсер, картупель сорöн пражитöм мöсгоб. Бара жö кöчаныд и: шырöм, морковöн сорлалöм, пуöм, маринуйтöм. Пöжас йылысь и сёрниыс абу – блин, аладдя, черинянь, сöчöн. И кылöдны тайöс ставсö позис пувъя-турипувъя, льöмъя-чöдъя юмов ваöн.

DSC_1161_600x399.jpg

Öнi со казьтылöмöн лыддьöдла да, аслам выльысь и выльысь дулльöй войталö. А сэки, он и куж висьтавнысö, мый йöзыслöн кынöманыс керсис, этатшöм чöскыдлунсö аддзиг-исалiгад. Видлынытö öд гаж помöдзыс некодлы нинöм эз лэдзны, мед тайö озырлуныс эз сылышт син лапнитігкостi да эз пукавны сэсся кöрткерöссаыд тыртöм пызан дорын.

Кодi сотысь шондi улас гажсö ставнас вермис терпитны, сылы и вичмис лöсьöдöм чöсмасянторйыс. А кодi эз сöмын пызанъяс бокын гöграв, сiйö нöшта на "чöсмасис" и изэрдлöн туй мöдарас кыпöдöм сцена вывсянь бара жö землячествоясса артистъяслöн юргысь сьылöмöн.

Фестивальыд, кокньыда ышловзьöмöн позьö шуны, артмис колана ногöн. А колана ногыс – тайö кор ни öти гажöдчысь эз и гöгöрволы, мыйта вын пуктöма, мед ставыс тайö артмис. Мыйта лои котралöма, корсьысьöма, аслас зептысь сьöм таргайтöма, весиг Ен могысьöн кодсюрöлысь корöма фестивальса режиссёр Галина Александровна Алёшиналы. Мöд сы мында вичмис коми культура шöринса нывъяслы.

Ог, ог элясьöм понда ставсö тайöс висьтав. Республикаысь кöть кутшöм клуб ли, культура керка ли, шöрин ли босьт, быдлаын ыджыд гаж дасьтöмыд – эбöс, нерв да синва пычкöм. Висьтала сы понда, мый миян культурабердса чина йöзлы, збыльвылас кö, веськодь, мый вылö тэ гажсö вöчан, кутшöм (кора ыджыд прöща) "той кучик вылас" гöгöрыс баситан. Мыйöн тэ вайöдан артистъястö, мыйöн мынтысян налы. Мед сöмын мичаа да бура ставыс видзöдсис-а. Сьöм вылад пö öд быд йöйыс вермас фестивальтö нуöдны. Да и сьылöм-йöктöмыд, пызан дасьтöмыд абу кер дорын мырсьöм, а лов кыпöдöм, сьöлöм бурмöдöм. А сьöлöм бурмöдöмыд оз шайтъясöн да уръясöн артавсьы.

А гажтö нуöдöм бöрын нöшта на содтасны: со пö öд кыдзи кужанныд, а сьöм мырдöн пычканныд, мöдысь пö мед бурджыка на вöлi вöчöмныд. Со и артмö дзик гöгöрвотöм кытш: мыйла вештысьны сыысь, мый позьö вöчны дон мынтытöг.

Республикаын уна режиссёрлысь элясьöмсö кывлi: миян кö пö ыджыд гаж вылад сы мында жö сьöм сетасны, мыйта видзöны Москваын ли, Питерын ли, нöшта кöнкö, сё пöвста чуймöданаöн позяс ставсö вöчны – мöвпыд, майбыр, тырмымöн и йöзыс гöгöрыс енбиасьыс-енбиа. А тадзнад быть сэсся кыдзкö-мыйкö бергöдчы, паренчаысь кампеттö артмöд.

И öд артмöдöны. Ен да гöгöрвоысь йöз отсöгöн. На отсöгöн, кодъяслы дона чужан муыс, пöль-пöчлöн ордымыс. Кодъясöс кöть и шуöны нин карсаöн, а, збыльвылас кö, пыр кольöны сиктса руаöсь да вежавидзысьöсь.

Подписывайтесь на наш канал в MAX

Подписывайтесь на канал "Комиинформа" в MAX




На сайте осуществляется обработка пользовательских данных с использованием Cookie в соответствии с Правилами использования cookies. Оставаясь на сайте, Вы соглашаетесь с условиями Правил. Вы также можете запретить сохранение Cookie в настройках своего браузера.