Новости Республики Коми | Комиинформ

Мед сьыланкывйыс сьöлöмад йиджис

Мед сьыланкывйыс сьöлöмад йиджис
Мед сьыланкывйыс сьöлöмад йиджис
logo
Мед сьыланкывйыс сьöлöмад йиджис
Снимок Фёдор МАКАРОВЛÖН

Выль вося войö Сыктывкарын чужис "Северная околица" ансамбль. Артистъяс уналысь нин вöрзьöдісны сьöлöмсö. Неважöн найö петкöдчисны Кулöмдінын. А талунъя номерын миян ордын гöститö енбиа артист, сьöд синма зон Александр Альхимёнок.

Сиктын кыліс гудöк шы

Александрлöн семьяас гудöкасьлöмаöсь и пöльыс, и батьыс. Сашаöс ичöтдырсяньыс жö кыскöма музыкаö. Муртса на кок йылас сувтöма, киас ичöтик гудöк босьтöма.

—Мыйкö сэні нязöдча, — казьтыліс сійö. — Быдмышті да ыджыдджык гудöк сетісны. Пукся вöлі джек вылö, а ачым гудöк саяс ог тыдав. Сэсся рöмпöштан водзын и велöдчи ворсны. Кизьяссö ог аддзы да, кытчö личкавны, рöмпöштан пырыс видзöда.

Ношульын водзынсö гудöкасьлöмаöсь пöшти быд керкаын. Чукöртчасны вöлöм мужичöйяс да сöмын вазгöны-ворсöны. Дерт, и ныв-зонмöс окотапырысь велöдöмаöсь. Саша Альхимёнок татшöм кружокö жö ветлывлöма. Жаль пö, öні сикт-грездад уналаын нин оз юргы гудöкыд.

Кытчö мунны велöдчыны

Енбиа мортыд быдтор кужö вöчны. Со и Саша ичöтсяньыс мыйсö сöмын ки помысь абу мастеритлöма. Радейтöма сюмöдысь вöчавны туис-пестер, мукöдтор.

Школаас велöдчигöн ёна радейтöма и математика. Медым решитны задачаяссö, ачыс формулаяссö мöвпышт-лöма. Таöн пыр чуймöдлöма велöдысьсö.

—Велöдчан небöгъясö öд медся кокньыд да дженьыд формулаяс сетöны, а збыльвылас öти и сійö жö примерсö позьö уна ног решитны, — висьталö Александр. — Менö велöдысьöй вузö физмат факультетö вöлі ыстö. Эг мун да, ёна и забеднö лои сылы. Öнöдз казьтылö, аддзысям да.

Кыдзи висьталіс Александр, школа помалігас ачыс ёна жö майшасьöма, кытчö водзö мунны велöдчынысö. Бöрйыны декоративно-прикладнöй искусство, лоны музыкантöн али физика-математика пыдісянь велöдны? Вермöма музыка.

Зон помалöма Сыктывкарса культура колледж, а сэсся Санкт-Петербургса государственнöй культура да искусство университет.

Абу сöмын "Калинка-малинка"

Санкт-Петербургын велöдчигöн тшöкыда ветлывлöма экспедицияö, туялöма йöзкостса искусство. Олöма йöзкöд аддзысьлöмыс, налысь важся сьыланкывъяс кывзöм-гижöмыс лöсялöма и "Северная околицаын". Кыдзи шуö Александр, тайö ыджыд уджсö воштыны оз позь. Кор концертъяс дырйи юргöны фольклор да сёрнисикаса сьыланкывъяс, видзöдысьяс чуймалöны, кытысь нö пö тайöс кывлінныд да кыдз сямманныд сьывны?

—Суйöрсайсаыд рочьяслысь сöмын "Калинка-малинка" и тöдöны, а öд збыльвылассö сьыланкывйыс зэв уна, — шуö артист. — Санкт-Петербургын на велöдчигöн вöлі позянлун петкöдчывны суйöр сайысь воöмаяслы. И коркö немечьяслы сьылім важся роч сьыланкывъяс. Найö вомсö паськöдöмöн кывзісны, чуймöмысла. Весиг оз вöлі эскыны, мый ми налы йöзкостса роч сьыланкывъяс ливкйöдлім.

Азьгумыд юргö жö

Санкт-Петербургын жö велöдчигöн, медым бурджыка гöгöрвоны, кыдзи юргöны музыкальнöй инструментъяс, Александр ачыс видлöма вöчны найöс.

—Быдтор вöлі окота тöдны да уна педагог дорын велöдчи. Найö весиг первойсö менö эз радейтны, чайтісны, öтарö-мöдарö шыблася, —висьталö артист. — А мыйöн казялісны кöсйöмöс да мый абу жö дзик сямтöм, босьтчисны тöдмöдны унаторйöн.

Да и ичöтдырйиыс на сійö видлöма мастеритны "выль", аслыспöлöс музыкальнöй инструментъяс. Öтчыд важиник гитараысь видлöма вöчны сідз шусяна колёснöй лира. Сэки зонка абу на тöдöма, мый татшöм инструментыс эм нин. Верстяммыштöма да тöдмалöма — сыöн ворслöмаöсь 10-13-öд нэмъясын.

Кыдзи висьталö Саша, ичöтсяньыс сійö аслыспöлöса кылöма шыладсö да öтарö быдтор видлöма мастеритны. Батьыс весиг вöлöм шензьö, зонка пö, а чача-машинаöн оз ворс, техника дорад веськодь и. Ветлывлö вöлöм вöрö, видз вылö, медым кывзыны вöр-валысь шыяссö.

Öні Александр Альхимёнок пöшти став музыкальнöй инструментнас сяммö ворсны. Енбиа мортлöн киын аслыспöлöс шыладöн юргö стöкан, фарфорысь кö пö, бурджыка на. Шыалöны и челядьлöн обруч, и пластмассаысь трубкаяс, кодöн тай сок юöны-нёнялöны, да весиг розалöн лепестокыс.

А неважöн сійö мастеритöма азьгумысь чипсанъяс.

—Ме ола "Макси" лавка дорын. Вузасянінсö кыпöдтöдз сэні дöлаліс-быдмис азьгум. Чукöрті косьмöм кокъяссö да мастериті чипсанъяс, — висьталіс сійö. —Öні наöн концертъясын петкöдчигöн ворсам. Зэв лöсьыда юргöны.

Сьöла моз чипсасьö

Александр — сиктса зон. Быдмöма Луздор районса Ношульын. Дерт, ичöтсяньыс велалöма вöравны, чери кыйны, вотчыны. Казьтыліс тай, тулыснас пö кильчö вывсянь пыжö сöлам да мунам кыйсьыны.

Кыйсьöм-прöмышляйтöм йылысь, кыдзи прамöй коми вöралысь, Александр оз радейт ошйысьны. Да и öні пö кадыс та вылö оз тырмы, кызвыннас карын олö-уджалö да. Медсясö казьтылö школадырся на кадö вöралöмсö.

—Лэч видлалігöн унаысь пармаö ылавлі, — висьталіс Александр. — Миян сэні эмöсь местаяс, кöні весиг компасыд дурмö. Ягысь петан туйсö пыр Верный понйöй корсьліс. Сійö менам зэв бур ёрт вöлі. Öта-мöдöс вöлі кыв шутöг гöгöрвоам.

Вöралігöн Александрлы оз ковны пöткаöс "пöръялан-чуксалан" манокъясыд. Сійö ачыс и сьöла моз чипсасьö, и утка моз герчкö.

—Жаль, пармасö пузувтісны, — ышловзис том морт. — Вöрсö лёкногöн пöрöдöны да, пöтка-пемöсыслы поздысьнысö некöн.

Кыдзи пöль-пöч ливкйöдлісны

Енбиа мортыд быдтор кужö вöчны. Александр Альхимёноклöн киыс зарни. Сяммö сійö и фокус да кубик-рубик кодь быдпöлöс чача дасьтыны. Вермас чуймöдны и вуджöрысь серпасöн. Пукалö вöлöм коркö öтнас да гажтöм лоöма. А киас шамралöма кабала. Пырöма вокыс да юасьö, мый пö пемыдінас öтнад пукалан. А Саша тшöктöма вокыслы стенмас вуджöр вылö видзöдлыны. Ёна и чуймöма мöдыс, кор би югöр улысь аддзöма йöктысь ныла-зонмаöс.

Санкт-Петербургас на велöдчигöн Александрлöн вöлöма позянлун циркö фокусникö медасьны, но бöрйöма чужанінсö.

—Корлісны и Пятницкийлöн хорын сьывны, но эг жö кöсйысь, — казьтыліс "Северная околицаын" сьылысь. — Позис и суйöр сайысь воöмаяслы уна сьöм вылö петкöдчыны.

—А мыйла татшöм позянлунсьыс лэдзчысин?

—Ог вермы, мед кöть и уна сьöм вылö, сьывны "Калинка-малинкатö", — шуö сійö. — Дöзма и, кор йöз-костса сьыланногсö вежлалöны. Окота, мед найö юргисны важся моз, кыдзи пöль-пöч ливкйöдлісны. Татшöмыс зэв уна. И буретш найö сьöлöмад йиджöны да ловтö вöрзьöдöны.