Новости Республики Коми | Комиинформ

Ми - Эжваса комияс

Ми - Эжваса комияс
Ми - Эжваса комияс
logo

Майшасьысь войтыр тшöкыда гижлывлöны, мый бöръя некымын дас воöн коми сикт-грездъясысь унаöн овмöдчисны каръясö. Со и йывмöны коми йöзлöн важся оланінъясыс. Оз нин воддза моз сэні горав вужвойтырлöн оланруыс. Сідзкö, колö, медым и карын овмöдчöм бöрын коми йöз эз вунöдны ассьыныс вужъяссö.

Тайö могсö медводдзасяньыс сувтöдіс ас водзас "Эжваса комияс" общественнöй котыр. Сэтчö öтувтчöмаöсь Сыктывкарысь Эжва районса пöсь сьöлöма коми войтыр, кодъяс стрöитісны ыджыд лесопромышленнöй комплекс, а сэсся öнöдз уджалöны сэні да районса мукöд предприятие-организацияын. А юрнуöдіс первойсяньыс тайö котырнас зэв водзмöстчысь морт Гений Дмитриевич Горчаков, коді став сьöлöмнас висьö коми войтыр вöсна да унатор вöчис Эжваын коми оласног ловзьöдöм могысь.

Та йылысь и вöлі казьтыштöма Эжва районса коми войтырлöн XV чукöртчöм вылын. "Эжваса комияс" котырöн öнія веськöдлысь Галина Шарафутдинова дыркодь висьтавліс, мый лои вöчöма татчöс коми войтырлысь мöвпъяс збыльмöдöм, тшöтш и коми культура видзöм да сöвмöдöм могысь. Сэк жö эз вöв вунöдöма мукöд сёрниа войтыр йылысь, кодъяскöд öтвылысь олöны комияс.

—Асланым воддза чукöртчылöмъяс дырйи сёрнитім Эжва районса войтырлысь олöм-вылöмсö кыпöдöм, общественнöй котыръяслысь тöдчанлунсö содтöм, том йöзлöн аскиа лун йылысь, — висьталіс Галина Михайловна. — Вöліны уна выставка, конкурс, викторина. Торйöн кö, позьö пасйыны коми мойдъяс серти челядь пöвстын конкурс, велöдчысьяс пöвстын "Ёртасьöмлöн пос" фестиваль да сідз водзö.

Уна бур кыв Галина Михайловна висьталіс котырö пырысьяс йылысь, кодъяс оз вунöдны ичöт чужаніннысö. Сідз, Шыладорысь петлöм чужан му туялысь Николай Доронин нэмсö оліс да уджаліс Эжваын. Öні пенсия вылын. Сійö туяліс Шыладорысь петлöм воинъясöс, кодъяс пöгибнитісны Великöй Отечественнöй война вылын, да лэдзис "Поминание. Казьтылöм" небöг. Тайö пöсь сьöлöма мортыслöн зільöмöн жö Шыладорын, Айму вöсна Ыджыд тышын Вермöмсянь 65 во тырöм водзвылын, вöлі сувтöдöма сэтысь петлöм воинъяслы сиöм пас. И уна мукöд бур водзмöстчöмöн нималö Николай Доронин. Татшöм войтыр вылас и кутчысьö общественнöй котырыс.

"Эжваса комияс" котырлöн водзмöстчöм серти жö чукöртöма Луздор районысь Мутничаса школалы небöгъяс, нуöдöма "Сёрнитам комиöн" акция, котыртлöма коми гижысьяс Елена Козловакöд да Нина Куратовакöд аддзысьлöмъяс.

Уна фестиваль, конкурс, аддзысьлöм водзтіджык мунліс Эжваса коми культура шöринын, коді ас кадö меститчыліс пионеръяслöн вöвлöм дворечын, а öні вуджис "Горизонт" кинотеатрö. Но сöмын талун сылöн аслас пельöсыс бара эз ло. Кыдзи майшасьöмпырысь висьталіс Гений Горчаков, воддза коми культура шöринсö, коді вöлі пионеръяслöн вöвлöм дворечын, шуисны сетны спортсменъяслы. Со и ковмис вуджны "Горизонт" кинотеатрö. Но сэсся татчöс чинаяс шуисны кинотеатрсö бöр ловзьöдны. А коми культура шöринлы öні вöзйöны нин Бумажник уличаса 42 номера олан керкаысь жыръяс. Но öд найöс ковмас на дзоньтавны. Да и тайö керкаыс сулалö бокын.

—Ог тöд, кутасны оз сэтчö волывлыны йöзыс, — шогпырысь шуö Гений Дмитриевич. — А бур ногöн кö, шöринсö колö вöлі меститны Эжва олан районлöн шöрас кымын, мед быдöн сэтчö вермис веськавны. Тайö серпасыс нин висьталö, мый Эжваса комиясöс век жö кутшöмакö увтыртöны талунъя власьтъяс. А ми öд абу мöд сорта йöз.

Дерт, Эжва районысь администрацияса юралысь Сергей Козлов эскöдіс, мый ставыс лоас бур. Но мый водзö лоö, сьöкыд шуны.

Чукöртчöм дырйи сёрниысь тыдовтчис и, мый коми кывсö тані кöть и велöдöны 6 школаын, сэк жö öткымын директор син гугнаныс видзöдöны та вылö. Сэсся и бать-мам пиысь унаöн сідзжö сулалöны паныд. Сідзкö, колö ёнджыка уджавны накöд. Оз тырмы и коми кыв жырйыс. Да и найö зэв гöльöсь öнія методическöй программаясöн, пособиеясöн. Сэсся роч челядьлы колö эськö лэдзны и комиа-роча небöгъяс. Сэки найöс окотапырысьджык кутасны лыддьыны. Оз нимкодьöд и, мый коми небöгыс петö этша лыдöн. Да и найö, овлöны, зэв донаöсь. Неважöн лэдзисны комиа-роча экологическöй кывчукöр, но сійö 600 шайта. Дженьыда кö, эм на мый йылысь мöвпыштлыны коми кыв велöдöм кузя.

Дерт, Эжва районысь администрацияса юралысь Сергей Козловлöн да Коми Республикаысь велöдöм кузя министрöс медводдза вежысь Наталья Студиградлöн сёрниясыс эз вöвны сэтшöм майшасянаöсь. Сергей Николаевич медсясö висьталіс Эжва районлöн социально-экономическöй олöм йылысь. Пасйис, мый Сыктывкарса лесопромышленнöй комплекс, "Севлеспил" котыр, фанера вöчан завод ёна тöждысьöны татчöс войтырлöн олöм-вылöм вöсна. Сідз, ЛПК отсöгöн районса больничаö сувтöдöма öнія выль оборудование. Наталья Ивановна сідзжö пасйис, мый бöръя кадö артмис коми кыв велöдöм кузя зумыд тэчас. Но век жö коми кыв велöдысь челядьыс чинö. И тані унатор бать-мам сайын. Кöть эськö телевидение пыр мунöны "Дзолюк" да "Кекöнач" передачаяс, роч челядьлы коми кыв велöдöм могысь лöсьöдöма "Парма" уджтас, а 8-9-öд классъясса велöдчысьяслы лэдзöма "Ордым" пособие. Бурмис и коми учебникъяс лэдзöм кузя серпасыс.

Но сьöлöмöс кырыштісны Эжва районысь уджвывса ветеран Владимир Исаковлöн кывъясыс.

—Ме ачым От гöравывса ичöтик грездысь, — висьталіс Владимир Ильич. — Менам томдырйи грездын вöлі тырыс олысь. А öні кольöма öти уджалысь. Мукöдыс пенсионеръяс. Зэв унаöн мунісны бокö. Öд сикт вöсна талун тöждыс сöмын мода вылас. Тöдса, мый сикт-грездъяс лоöны коми войтырлы подулöн. А бырасны кö найö, оз ло и коми кывйыс. И некутшöм программа да учебник тані оз отсавны.

—Ми унатор вöчам коми кыв да культура паськöдöм могысь, — пасйис аслас сёрниын "Эжва йöлöга" хорö пырысь Харитина Люосева. — Ветлывлам коми сьыланкывъясöн карбердса сикт-грездъясö. Быдлаын миянöс ас войтыр пöся чолöмалöны. Но став шогыс сыын, мый абу асланым транспорт. Да нöшта эз ло асланым пе-льöсным. Ёна важмисны и костюмъяс. А отсöгсö некодсянь огö аддзöй.

Уна на юалöм вöлі чукöртчысьяслöн Эжва районса веськöдлысьяс дінö. И медсясö сёрниыс муніс быдлунъя олöм-вылöмын паныдасьлан тырмытöмторъяс йылысь, кодъясöс Сöвет кадö видлавлісны партийно-хозяйственнöй активъясын. И кыдзкö быттьö пыр жö бокö вешйис коми войтыр вöсна тöжд-майшасьöмъяса сёрниыс. Кыдзи Сыктывкарса коми войтырлöн чукöртчöм вылын, "Эжваса комияс" общественнöй котыр сідзжö кырымаліс татчöс районса администрациякöд öтувъя удж йылысь сёрнитчöм. Гашкö, тайö документыс отсалас мыйкö вежны бурланьö. Öд Эжваса комияс оз кöсйыны чöла овны. Найö унатор вöчöны, мед ас войтыр зілисны нырччыны бурлань, видзисны ассьыныс кывсö да культурасö.