Новости Республики Коми | Комиинформ

Часысь некытчö ог мун...

Часысь некытчö ог мун...
Часысь некытчö ог мун...
logo

Культура керкаöн веськöдлысь, велöдысь, чужан му туялысь... Кöть мыйö оз босьтчы, ставыс сылöн артмö. Весиг пелькиникбалкона мича керка аслыс тшупöма-кыпöдöма. Александр Потолицын быдтор сьöлöмсяньыс вöчö. Сыктывдін районса Часын олысьяс Александр Васильевичöс пыдди пуктöны. И сылы муса тайö сиктыс. Вöзйылöмаöсь вуджны мöдлаö, весиг оланін кöсйöмаöсь сетны, но ассьыс чужан сиктсö абу эновтöма.

                                                                                                                                           Дас челядьыд быттьö дас чунь

Ичöтсяньыс Саша вöлöм нырччö творчествоö. Мамыс велöдöма начальнöй школаын, бура ворсöма балалай- каöн. Сы вылö видзö-дöмöн и пиыс заводитöма ворсны. Семьяас чой-вок дасьтылöмаöсь да ворслöмаöсь спектакльяс. Содтöд зонка радейтöма сьывны.

Öтчыд Часö воöмаöсь Ленинградса консерваторияын велöдысьяс, корсьöны вöлöм енбиа том йöзöс. Саша Потолицын сьылöма "О Свердловске" сьыланкыв. Велöдысьяс сэсся мунöмаöсь Ленинградö. Кольöма мыйтакö кад, и Потолицынъяслы воöма письмö: "... Корам Саша Потолицынöс велöдчыны Ленинградö".

Но мамыс абу лэдзöма:

— Дас чунь эськö, но на пиысь кöть кутшöмöс эн курччы, доймас...

Сійö ас ногыс мурта-лöма. Кöть пö и дас челядь, но на пиысь весиг öтиöс жаль сьöлöм бердысь лэдзны. Сэки Саша пиыслы вöлöма вит арöс.

 

                                                                                                                                                   Шонді, саридз да барабан

Ыджыд Вермöмсянь 30 во тырöмкöд йитöдын Часса школалы сетöмаöсь "Орлёнок" став союзса лагерö путёвка. Бöрйöмаöсь кык велöдчысьöс – Олег Белыхöс да Саша Потолицынöс. Сэсся тöвся шапкаö пуктöмаöсь кык кабалатор. "Орлёнокö" — да" гижöдасö перйöма буретш Саша.

Школаса пионервожатöй тшöктöма, тэ пö велöдчы барабанщикö...

Шонді, саридз, выль ёртъяс да, дерт жö, барабан. Сылы весиг сетöмаöсь инструктор-барабанщиклысь пас.

Гортас воöм бöрын, школаас, нуöдöма барабанщикъяслысь кружок. А батьыслы тайö абу кажитчöма. Школаса линейка вылын пиыс буретш барабаннас "клёнгöма"... Ставныслöн пи кыдз пи, а менам быдтас пö тратшкöдчö.

 

                                                                                                                                       Миян "Райкин"

Витöд классын Саша Потолицынлöн велöдчигöн школаас котыртöмаöсь вокально-инструментальнöй ансамбль. Физкультура велöдысь Валерий Сивков вöзйöма:

— Саша, тэ лоан миян конферансьеöн...

 

А детинка весиг абу тöдöма, коді тайö. Велöдысь сетöма сылы Аркадий Райкинлысь пластинка, кöні нималана артист лыддьö "Дело было в зоопарке" гижöд. Сійöс Саша велöдöма. Сцена вылö петöм водзвылас пасьталöма батьыслысь шляпасö, öчкиасьöма, Ванька-встанька чачаысь вундöма-вöчöма ныр-бан бокъяссö да ас вылас резинкаöн зэвтöма..

Тадз и петöма сцена вылö. Заводитöма лыддьыны и друг вунöдöма кывъяссö. А залын йöзыс серамысла семдöмаöсь. Зонка лыйыштöма-пышйöма. Сэсся мöдысь петöма. И бара кывъяссö ву-нöдöма. Коймöдсьыс помöдзыс лыддьöма. Тадз и лоöма нималана артистöн. Та бöрын Саша Потолицынтöг сиктын ни öти концерт абу кольлöма. Видзöдысьяс вöлöм век юалöны, а миян "Райкин" пö лоö?

 

                                                                                                                                 Поэтöн ни артистöн абу лоöма

Школасö помалöм бöрын Саша шуöма пырны Сыктывкарса государственнöй университетлöн филология факультетö. Став экзаменсö "4" вылö сдайтöма, а историяысь пуктöмаöсь "3". Школаас сы кузя бур велöдысьыс абу вöлöма. И балл джын абу тырмöма университетас пырöм могысь.

Дерт, жаль, мый тадзи лоöма. Зэв нин бур кывбуръяс вöлöм тэчö. Но поэт кö пö меысь эз артмы, видла лоны артистöн. Мунöма Саратов карö, медым пырны сэтчöс театральнöй училищеö. Кык лун сёрмöма первой тур вылас. Но кор тöдмалöмаöсь, кытысь сійö локтöма, век жö кывзöмаöсь. Коми зон лыддьöма басня да висьт. Ошкöмаöсь, зэв пö бур.

И век жö театральнöй училищеö пырысьяс лыдысь ассьыс ним-овсö абу аддзöма. Сöмын сэки гöгöрвоö- ма, мый татшöм коми сёрнитанногöн артистöн оз позь лоны. Мый водзö вöчны? Мöвпыштöма велöдчыны шоперö, но овнысö некöн вöлöма. Ыстöма мамыслы телеграмма: "Туй вылö ысты сьöм, бöр локта гортö". И заводитöма виччысьны. Коляс сьöмыс вылас сёйöма 5 ура пончикъяс. Некымын лун тшыгъялöма. Сэсся мамыслöн сьöм вылö ньöбöма гортас билет да тупöсь нянь.

                                                                                                                                            Выль культура керка

И век жö Александр помалöма Сыктывкарса культпросветучилище. Служитöма армияын. Уджысь орöдчытöг сэсся велöдчöма Перымса культура институтын. 14 во уджалöма Часса культура керкаын. Сэки кызвын олысьыс нырччöмаöсь артиставны. Концертъяс вылö ветлöмаöсь кык автобусöн.

Директор А.В.Потолицын мöвпыштöма Часын кыпöдны выль культура керка. Öні сьöкыд шуны, кымын гырысь чина мортлöн вежöсö сэки сійö пыравлöма. Весиг Москваö ветлыны кöсйöма. Гöтырыс да рöдвужыс быд ногыс зільöмаöсь лöньöдны. А öд буретш тайö кадас вöлöма позянлун вуджны овны Выльгорт сиктö. Вöзйöмаöсь, уджавны пö кутан КПСС райкомын либö районса культура кер-каын. Весиг оланін вичмöдны кöсйöмаöсь. Но Александр Васильевич вочавидзöма:

— Часысь некытчö ог мун, кытчöдз выль культура керка ог кыпöд.

 

                                                                                                                                                     Подöн важас

Культура керкатö век жö кыпöдöма. А сійö кадас миян странаын заводит- чис перестройка. Уна мытшöд-падмöг лоис культура юкöнад. Со и вуджöма Александр уджавны шöр школаö. Первой зільöма велöдысь-организаторöн, сэсся директорöс воспитательнöй удж кузя вежысьöн.

Сэки и "сирасьöма" чужан му туялан уджö. Александр Васильевичлöн ышöдöмöн челядь "подöн важас мöдöдчöмöн" чукöртöмаöсь Час сиктлöн да школалöн история йылысь уна гижöд-снимок, вöлі котыртöма коми войтырлöн нэмöвöйся культуралы сиöм музей... 2004 восянь школаын велöдчысьяс туялöмаöсь сикт-грездса вичкояслысь историясö, чукöртöмаöсь важся приметаяс, тöдмасьöмаöсь пöль-пöчлöн оласногöн, уна мукöдтор и.

Тавося жар гожöмыс чуйдöма Александр Васильевичлы выль мöвп. Сиктса йöз сув-тöдöмаöсь асланыс град йöраныс быд сикас полöкалöсö, мыйöн тай повзьöдлöны лэбачьясöс, мед оз кокавны вотöссö. Со öти öшöдöма аслас град йöрын военнöй китель да фуражка, батьыс – вöвлöм фронтöвик да. Мöд йöрын полöкалöлöн юр пыдди – бидон, коді "вом тырнас нюмъялö". Сувтöдысьыс — ань, коді нэм чöжыс лысьтöма татчöс вöвлöм совхозын мöс.

 

                                                                                                                                                    Рöдвужыс сё морт

Александр Потолицын лыддьö асьсö шуда мортöн. Сійöс пыдди пуктöны Часын олысьяс. Радейтана гöтырыс — На-дежда Петровна — быд ногыс отсасьö верöсыслы. Ыджыдджык Василий пиыс помаліс Сыктывкарса государствен-нöй университетын физкультура факультет. Олö бать-мамыскöд на. Ичöтджыкыс, Артём, гöтрасьöма да олö торйöн. А медся дона сылы – Дарина внучкаыс, коді быд гожöм коллялö пöль-пöч ордас.

Александр Васильевич нуöдліс выль керкаас. Верандаас сійö ас кинас вöчöма ыджыд пызан да лабичьяс. Тані и пасйöмаöсь Александр Потолицынлысь чужан лунсö. Чукöртчылöмаöсь медся матысса йöзыс. Морт сё пö вöлöма.