"Коми му" газетын йӧзӧдлім Изьваысь ветврач Екатерина Семяшкиналысь сылӧн быдлунъя удж йылысь пасйӧдъяс. Лыддьысьысьяслы воӧма сьӧлӧм вылас тайӧ гижӧдыс, да корӧны Екатеринаӧс водзӧ тӧдмӧдны аслас уджӧн. Окотапырысь йӧзӧдам сылысь выль гижӧд.

Рокот

Вӧв радейтны куті школаын велӧдчигӧн на. Колхозъяс тупкалісны, а йӧзыслы юклісны "пай" — кодлы мӧс сетісны, кодлы — вӧв, а кодлы — турун пуктан видз. Конюшняын колис сӧмын некымын вӧв. Кори нывъёртӧс ветлыны луд вылӧ, сэні, мися, сэтшӧм мича вӧв йирсьӧ- котралӧ, тэныд кӧсъя жӧ петкӧдлыны. Сьӧд вой рӧма, кузь кока, лӧсьыд статя. Ныр-вомас сертор весиг абу, но кокас "кӧмалӧма" ӧткузьта лым еджыд "носки". Татшӧмторйыс зэв шоча овлӧ, ӧд "носкиа" вӧвлӧн ныр-вомас век жӧ еджыд пасъясыс эмӧсь.

Нимкодяси мича пемӧснас да лача куті, мый миян семьялы тайӧ сьӧд вой рӧма вӧвсӧ, кодӧс Рокотӧн нимтӧмаӧсь, пай вылӧ сетасны.

Но регыд шыаным овмӧдчис мӧс.

Косясьлӧм "пася" кань

Академия помалӧм бӧрын первой во на уджала вӧлі. Тӧдсаяс шыӧдчисны, каньныс мышсӧ ёна дойдӧма-косявлӧма да. Кысукыс велалӧма потшӧс увті ветлыны, а кӧзяеваыс выль профнастилӧн йӧрнысӧ потшӧмаӧсь. Каньыс тӧдса туйті мунӧма да ассьыс "пасьторсӧ" и кольӧма профнастиллӧн лэчыд дорышас. Ӧдйӧ бурдӧдім.

Еджыд алабай

Коркӧ корисны матысса грездӧ. Алабай понным пӧ лапасӧ дойдӧма, вирыс визувтӧ. Уджъёрткӧд кык кы-мын час мырсим, но… Пемӧсыслӧн лапа сӧныс, сідз шусяна ахиллӧвӧй сухожилиеыс, орӧма. Пон чомйыс сулалӧма профнастила потшӧс дорын, алабайыд кодйысьӧма да профнастил увтіыс кыссьӧма-уйӧма, сэки и сухожилиеыс вундыссьӧма. И ӧдвакӧ нин отсалам. Дона операция колӧ, карад, гашкӧ, и вермасны на мыйкӧ вӧчны, а сиктад… Ӧні понйыс инвалид.

Юртӧм вӧв

Звӧнитӧны, вӧв пӧ табунсьыс кольӧма, шатлалігтыр ӧдва мунӧ-восьлалӧ, а бӧрсяньыс вир туй кыссьӧ.

Ачым эг удит сэтчӧ ветлыны да, уджъёртӧс мӧдӧді. Сиктса мужичӧйяс отсалӧмаӧсь том кӧбыласӧ кутны. Весиг и кутнысӧ абу колӧма, ачыс кок йывсьыс усьӧма. Ветврач-уджъёртӧй ки пыдӧснас тупкӧма сьылісьыс ранасӧ, чуньяс костӧд пӧ пӧсь вирыс ылькйӧ-визувтӧ…

Мездыны эськӧ некод эз вермы — став гырысь вир сӧныс вундыссьӧма. Вӧлӧмкӧ, вӧлыс проф- настила потшӧс сайсянь видзӧдчӧма, но друг мыйыськӧ ёна повзьӧма да ырсмунӧма. Профнастиллӧн ёсь дорышыс пуртӧн моз сылысь голясӧ вундӧма…

Ныртӧм кукань

Сёрнитам кукань кӧзяйкакӧд. Майшасьӧ, керка дорын пӧ кукӧй йирсис, ог гӧгӧрво, кыдзи ныр-вомсӧ татшӧм чорыда дойдны-парсавны вермис.

Потшӧс саяд туруныс ӧд пыр чӧскыдджык! Пемӧсыс юрсӧ уліас и сюйӧма, а забор дорышыс зэв ёсь вӧлӧма. Бур кӧть, абу ставнас юрсӧ сэтчӧ сиралӧма. Ранаыс ӧдйӧ бурдіс.

Рыжӧй кӧбыла

Зэв ӧдйӧ рӧдтысь табунын вӧлӧма рыжӧй кӧбыла, коді абу сяммӧма колана здукӧ сувтны да мый вынсьыс зурасьӧма кӧрт потшӧсӧ. Водз коксьыс весиг яйтор кольӧма профнастилас.

Ог, тані нинӧмӧн ог вермӧй отсавны. Татшӧм дой бӧрад бур уджач вӧлыд оз нин артмы. Ранаыс зэв ыджыд, да и жар гожӧм сулалӧ… Ковмис начкыны.

Буско

Отсӧгла шыӧдчисны, поннымлӧн пӧ лапасьыс вир петӧ, ог гӧгӧрвоӧй, кӧні Бусконым доймис — ӧд чеп йылӧ домалӧма…

Ранасӧ, дерт, бурдӧдам, но вай сюсьджыка видзӧдлӧй кӧрт потшӧс выланыд да пон чомнытӧ вештӧй профнастилсьыс ылӧджык.

Бобик

Бобик — лайка метис, зэв бура пӧ вӧрын кыйсьӧ, эскӧдіс кӧзяиныс.

Мӧдӧд лун нин оз сёй. Чайта, энтерит, сювйыс висьӧ. Гоз-мӧд лун уколалім да, эськӧ зэв на слаб вӧлі, но сёйны кӧть заводитіс.

Рытсёр звӧнитӧны кӧзяеваыс. Бобикӧс лэдзӧмаӧсь чеп йывсьыс котралыштны. А понйыс велалӧма потшӧс вомӧныс йӧр саяс кокниа чеччыштны — и та пӧрйӧ чеччыштӧ-ма. Но висьӧмысла выныс абу тырмӧма, да бӧр лапаяснас ӧшйӧма профнастил вылас.

Пластик ваннаын вайисны сійӧс ме дорӧ. Доз пыдӧсыс потласьӧма да, лым вылас кольӧма вир туй. Бобик сувтнысӧ оз вермы… Видлала: лапасӧ кыклаын зэв пыдӧдз вундӧма, весиг яйчигыс (мышцаыс) тыдалӧ. Мӧдар боксяньыс видзӧда: сідз жӧ. Кӧзяиныс аддзис да дрӧгмуніс, гашкӧ пӧ, "унмовськӧдам". Видлам, мися, бурдӧдны, а кувнысӧ и ачыс удитас.

Мыськи ранасӧ, вури, уколалі… Кутчысьӧ на понйыс. Некымын лун мысти йӧрӧдыс нин ветлӧдліс, а сэсся и вӧрын увтчис-кыйсис. Он и шу, мый сэтшӧм чорыда доймыліс, сӧмын лапаас вурысыс неуна тӧдчыштӧ на… Шензьы кӧть эн сэсся!

* * *

Гожӧм. Корӧны зэв ӧдйӧ локны. Вӧв вундысьӧма — мунӧ, а бӧрсяньыс вир туй кольӧ. Уджъёрткӧд зэв дыр зілим вирсӧ сувтӧдны — вӧлыс ыджыд, асныра, чужъясьӧ, оз сет жгутсӧ кӧртавны. Корим суседъяссӧ, медым вӧвсӧ пӧрӧдны. Куим вына мужичӧй весиг эз вермыны топыда кутны доймӧм коксӧ. Коркӧ да артмис жӧ бура кӧртавны, вирыс оз нин киссьы. Лекарствоӧн юктӧдім, капельница вийӧдім. И вӧлыс сувтіс кок йылас, зумыда нин кутчысьӧ.

Но войнас заводитӧма нӧйтчыны доймӧм кокнас — кӧртӧдыс, буракӧ, мешайтӧма. Вирыс шорӧн ылькйӧма. Пемӧслӧн температураыс дзикӧдз усьӧма, вир-яйыс кӧдзалӧма, ӧдва-ӧдва нин тіпкӧ виртӧммӧм сьӧлӧмыс.

Видзӧдлі гӧгӧрбок — керка йӧрас туруныс вирӧссьӧма, алӧйгӧрд тусьяс дзирдалӧны садьмысь шонді югӧръяс улас. Вирӧсь туйыс вайӧдіс менӧ кӧрт потшӧс дорӧ. Профнастиллӧн улыс дорышыс нюкыльтчӧма эрдлань. Тыдалӧ, табун рӧдтӧма да, вӧлыс татчӧ крукасьӧма…

А вӧвлӧн еджыд "носкиас" чорзялісны пемыд вир тусьяс. Рокот, кутшӧм жӧ мича тэ вӧлін…