Новости Республики Коми | Комиинформ

Ыджыд изйыд öдвакö отсалас...

Ыджыд изйыд öдвакö отсалас...
Ыджыд изйыд öдвакö отсалас...
logo

 

 

Звöнитліс Сыктывкарын олысь ань Валентина Васильевна Коновалова, коді чужлöма-быдмылöма От гöра вылын.

—Воланныд кö коркö Лыатыö, энö вунöдöй аддзысьлыны сэтчöс бурдöдысь Валентина Владимировна Козловакöд, — шуис сійö. — Пöсь сьöлöма ань. Буретш сылöн зільöмöн тані йöзыс озджык висьны да дырджык олöны. Ог тöд, мый лоö, пöдлаласны кö сэтысь медпунктсö. Ковмас "караул" горзыны. А сёрниыс та йылысь мунö...

И со ми паныдасим Валентина Владимировнакöд сылöн уджаланінас, коді меститчöма Лыатыса народнöй керкаын. Сы дінö буретш вöлі локтöма бурдöдчыны вöвлöм кукань видзысь да лысьтысьысь Лидия Васильевна Туркина. Тшай чашка сайын кык варов аньыдкöд зэв на и кыпыд сёрни артмис.

— А абу татчöс, — висьталіс Валентина Козлова.—Чужлі-быдмылі Поёлын. Батьöй, Владимир Александрович Монаков, бур трактористöн вöлі. Сьöкыд уджыс жугöдіс морттö. Нелямын вит арöсöн инсультысь кувсис. Эз жö ёна дыр ов и мамöй, Ольга Васильевна, коді пошта вылын уджаліс...

Бöртöмын школа помалöм бöрын Валентина Монакова пырис велöдчыны Сыктывкарса медучилищеö. А сэсся сійöс мöдöдісны уджавны Емдін районса Лыаты грездö. И со комын во нин тані бурдöдö йöзöс. Лыатыысь öтдор волывлö Ипа, Назар, Эжовты грездъясö. Эжовтыöдз нёль да Ипаöдз куим километр. Подöн тшöкыдакодь лоö ветлыны, но уна вонад велалöма нин. Öд сійöс виччысьöны висьысьяс, ёнджыкасö олöмаяс. И сьöлöмыс быттьö тшöктö волыны на пиысь быдöн дінö, видзöд-лыны, кыдзи нин сэні олöны-вылöны, кутшöм-джык отсöг колö.

—Кор локті Лыатыö, тайö нёль грездас вöлі нёльсё гöгöр олысь. А öні колис сöмын джын йöзыс. Медсясö пöрысьяс,—водзö висьталö Валентина Владимировна.—Томъясыд, уджыс абу да, карлань сетчöны. Сöмын пöрысь йöз, кодъясöс некод нин некöн оз виччысь, и ко-льöны Улыс Эжва бокса кусны нин заводитöм сикт-грездъясын.

Сэсся ланьтыштліс да водзö нуöдіс сёрнисö:

—Лыатыö воöм бöрын Левень Саш баб дорö овмöдісны. Кык жыръя керкаын бура олім сыкöд. Шань морт вöлі. Да и татчöс мукöд олысьясыс бур сьöлöмаöсь. Лыатыын уджалігöн регыд мысти тöдмаси зонкöд, коді лоис сэсся менам ве-рöсöн. Михаил Иовович водзтіджык "Коквицкöй" сов-хозын трактористöн уджаліс. Сэсся овмöсыс киссис да, öні доручастокын трактор вылын жö зільö. Мöд вонас нин верöс керкаö вуджи. Энькакöд, Клавдия Семёновнакöд, бура лöсялім. Аслыным керка стрöитім. Кык нылöс быдтім. Найö ме моз жö бурдöдчысьясöн лоисны. Гöрд дипломöн помалісны Сыктывкарса медколледж. Талун Альбина да Галина республикаса перинатальнöй шöринын уджалöны. Гортнысö, дерт, оз вунöдны. Волывлöны бать-мамнысö видлыны. Гортса овмöсным абу жö ичöт. Видзам мöс, кукань, порсь, ыжъясöс. А сиктад татöг оз позь овны. Ас сор-ваыд жö отсалö бергöдчы- ны. Дерт, ог вунöдлы и чужанінöс. Гожöмнас сэтчö верöскöд кайлывлам асланым "Жигули" машинаöн. Кежавла шойна вылö бать-мамöс казьтыштны. Пыравла видлыны Визинын олысь чойясöс.

Кывза авъя аньлысь висьтасьöмсö да сьöлöм вылын кыдзкö долыдджык. Гöгöр-воа, мый и бурдöдысьлöн мелілуныс, небыд сёрниыс, дерт жö, сетö висьысьлы бурас лача. Татшöм бурдöдчысьясыскöд талун, пöжалуй, медводз позьö паныдасьны ылі сикт-грездъясын, кöні йöзсö эз на удит тшыкöдны öнія олöмыс. Ас серти тöда, карса бурдöдчысьяс пиысь öткымынöн талун медвойдöр ассьыныс зепнысö тыртöны. Со кымынöн нин менам тöдсаяс пиысь шыöдчывлöмаöсь асланыс майшасьöмöн врачьяс дінö. А налы воча шуöны, во джын пö ковмас сулавны операция вылö öчередьын, а кöсъянныд кö öдйöджык, мынтöй сьöм. А ме та йылысь мöвпалігöн кывзі Валентина Владимировналысь висьтасьöмсö сы йылысь, мый лоö и войяснас висьысьяс дорö ветлывлыны. А нёрпалöны татчöс олысьяс кынмалöмысь, кос да кок, сьöлöм да юр висьöмъясысь. И быд пöрйö надеяöн виччысьöны ассьыныс бурдöдысьсö.

Миянлысь сёрнинымöс кывзіс Лидия Васильевна Туркина. А сэсся ачыс кутіс висьтасьны. Чужлöма-быдмылöма орчча Ипа грездын. Олö Лыатыын.

—Нэмсö видзи ку- каньясöс да лысьті мöсъясöс "Коквицкöй" совхозын,—шуö Лидия Васильевна.—Эз öтчыдысь менö пасйывлыны почёт грамотаясöн. Эм весиг "За освоение Нечерноземья" медаль. Но наградаясыд тай висигад оз отсавны. Водзті уджалігад нёрпалöм йывсьыд эг и мöвпыштлöй. А со пöрысьмим да и висьны тай кутім. Быть лоö уколасьны. Мед сöмын оз жö бырöдны тані медпунктсö. Кöжмудорöдзыд, кöні вось-тісны выль фельдшерско- акушерскöй пункт, ылын.

Водзö Лидия Васильевна майшасьöмпырысь висьталіс, мый уджыс эз ло да йöзыс ёнджыка юны кутісны. А тайö загрекиыд ёна чинтö мортлысь нэмсö. Кöть эськö и гортад бур овмöс позьö лöсьöд-ны. Но тані, кыдзи и быдлаын, пыр этшаджык видзöны скöтсö. Талун Лыатыын дас öти мöс. Сыысь кындзи грездса олысьяс видзöны ыжъясöс, порсьясöс, кроликъясöс, чипанъясöс, кöзаясöс. Тайö нин бур, мый оз дзикöдз лэдзчысьны. Сэсся и йöз чинöмкöд тшöтш Лыатыын и выль стрöйбаяс оз ёна шыбитчыны синмад. А коді стрöитчас, томъяс кö эновтöны чужанінсö? И сулалöны пöлыньтчöм керкаяс, кодъясöс татчöс вöвлöм олысьяс ёнджыкасö дачаяс пыдди видзöны.

Гожöмнас Лыатыын воддза моз гажа овлывлö, кор карсаяс чужанінас волывлöны шойччыны. А местаясыс збыльысь мичаöсь. Ылöдз тыдалö мыльк вылö пуксьöм Лыатысянь и улынджык визувтысь Эжваыс, и юсайса лöзалысь пармаыс. Тані эськö и овны. Со и оз кöсйыны Валентина Владимировна да Лидия Васильевна, медым дзикöдз эндіс коркöя гажа грездыс. Валентина Козловалы Лыатыыс важöн лоис матыссаöн да донаöн. Таво арнас ветымын арöс кутас пасйыны. Но шойччöм йылысь оз на кöсйы мöвпавны. Öд сылöн уджыс сэтшöма колö йöзыслы.

—Тöрыт Эжовтыын вöлі, а талун Назарö лэчча,—сёрнисö помалігмоз нин шуис Валентина Владимировна.

Медбöрын ат-тьöалі вежави-дзысь аньöс чöс-кыд тшайысь. Сійö воча пыр жö нюммуніс:

—Вежа ваыд öд и збыльысь чöскыд. Поп юкмöсысь сійöс вайлывла. А сэні васö öд ёна важöн нин вежöдлöмаöсь.

И бара воча юалі, мися, Эжовтыын эм ыджыд из, коді пö, инмöдчылан кö сы бердö, уна висьöмысь отсалö. Öдвакö пö, вочавидзис бурдöдысь, ме пö инмöдчылі жö сы бердö, но нинöм сэтшöмсö эг казяв. Колö аслыд дзоньвидзалун вöснаыд тöж-дысьны. Сэки и онджык кут нёрпавны.

 

* * *

А "Кöжмудор" овмöдчöминысь администрацияса юралысь Надежда Ильинична Каракчиева миянкöд аддзысьлігöн шуис, мый некутшöм сёрни оз вермы лоны Лыатыын медпункт пöдлалöм йылысь. Ми пö бура гöгöрвоам сэтчöс олысьяслысь майшасьöмъяссö да ог дойдалöй найöс. Сідзкö нö, весьшöрö вöлöма лыатысаяслöн полöмыс. И мед жö дыр на найöс бурдöдас мелі да бур сьöлöма ань Валентина Владимировна Козлова.